Kategoria: Biblioteka – Centrala

Stowarzyszenie Miłośników Krynicy na zebraniu sprawozdawczym członków w dniu 28 lutego 2020 r. podsumowało trzeci rok swojej działalności. Był to bardzo aktywny czas dla Stowarzyszenia, które zrzesza obecnie trzydzieści kilku pasjonatów historii naszego miasta (do 31 grudnia 2019 r. było 29 osób).

Przez kilka miesięcy (od marca do października) Stowarzyszenie realizowało projekt pn. „Na tropach lokalnej historii – już od przedszkola”. Dzięki środkom (w kwocie 3 tys. zł) pozyskanym z programu dla organizacji pozarządowych Gminy Krynicy- Zdroju zorganizowało różne wydarzenia i działania popularyzujące historię Krynicy. W ramach projektu powstała pierwsza historia Krynicy przeznaczona dla małych dzieci- w formie ilustracji teatrzyku kamishibai pt. „Krynicka Kropelka”, przeznaczona do prezentacji i czytania w przedszkolach, szkołach, bibliotekach itp. Istotnym przedsięwzięciem było pozyskanie cennych reprografii najstarszych zdjęć Krynicy z drugiej połowy XIX w., z kolekcji dr M. Zieleniewskiego, znajdujących się w zbiorach Biblioteki Kórnickiej PAN. Na podstawie tych unikalnych fotografii T. Walczyk, wiceprezes SMK przygotował prelekcję pt. „Krynica czasów dra Zieleniewskiego na dawnych fotografiach”, którą zaprezentował na dwóch spotkaniach w dniu 25 października (dla młodzieży licealnej i mieszkańców Krynicy).  Reprografie zostały także wykorzystane do przygotowania wystawy towarzyszącej Makiecie Krynicy z 1862 r., a także do wydania pamiątkowej karty z widokami najstarszej Krynicy.

Dużym sukcesem Stowarzyszenia było powstanie Makiety Krynicy z 1862 r. Wykonał ją członek SMK, Leszek Walczyk. Makieta składa się z 14 miniatur już nieistniejących budynków krynickiego Deptaka. Całość ma długość 3 m, szer. 45 cm. Autor na zbudowanie całej konstrukcji poświęcił ponad pół roku. Makieta stała się nie tylko pamiątką historyczną, ale nową atrakcją uzdrowiska. Burmistrz Piotr Ryba przeznaczył na miejsce jej ekspozycji wyremontowany niewielki pawilon przy Parku im. M. Dukieta. Urząd Miejski sfinansował zakup specjalnej gabloty i wydruk wystawy, natomiast Biblioteka Publiczna wspólnie z członkami SMK przygotowała i opracowała ekspozycję oraz zajęła się organizacją całego przedsięwzięcia. Uroczysta inauguracja z udziałem burmistrza Piotra Ryby, przewodniczącej Rady Ireny Weber-Greleckiej, radnych, członków SMK, mieszkańców odbyła się 25.10.2019 r. podczas otwarcia Parku im. M. Dukieta

Członkowie Stowarzyszenia brali liczny i aktywny udział w spotkaniach pn. „Pogaduchy o Krynicy”, organizowanych przez Bibliotekę Publiczną (11 spotkań). Prezentowali zdjęcia, dokumenty i inne materiały ze swoich zbiorów rodzinnych, przygotowywali prezentacje, relacje ustne.  Dzielili się także wspomnieniami i swoją wiedzą na temat historii Krynicy np. z osobami poszukującymi informacji o przodkach (przykładowo o Józefie Znamirowskim, Alfredzie Schouppe) czy o miejscach, instytucjach (willa Tatrzańska, krynickie elektrownie, poczta). Niezwykłą historią rodzinną z pobytu w Palestynie podczas II wojny światowej podzieliła się pani Alina Dymnicka – Jaśkiewicz. Na spotkaniu w Klubie Podróżnika (30 kwietnia) opowiadała jak znalazła się z rodzicami na Bliskim Wschodzie. Współczesną Jerozolimę zaprezentował ks. Robert Głuchowski, biblista i przewodnik. Członkowie SMK gościli także Ryszarda Kruka, kolekcjonera, prezesa Stowarzyszenia Przyjaciół Almanachu Muszyny, który pokazał pamiątki patriotyczne ze swoich prywatnych  zbiorów w wykładzie pt. „Sto Kolekcjonerskich Eksponatów na stulecie odzyskania Niepodległości”.

Już po raz drugi Stowarzyszenie wzięło udział w konferencji pt. Tradycje i perspektywy rozwoju kultury uzdrowiskowej w kontekście europejskim (w dniach 30-31.05), która odbyła się tym razem w Muszynie. W programie były dwa referaty członków SMK (a zarazem pracowników Biblioteki Publicznej): A. Jarosz (H. Ebers (1856-1919). Zapomniany inspirator rozwoju Krynicy. Spojrzenie w 100 lat po śmierci) i M. Krzeszowska (Dr F. Kmietowicz 1863-1939-lekarz, społecznik, patriota. W 80.rocznicę śmierci). Podczas konferencji został zaprezentowany XII t. publikacji naukowej z serii Kultura Uzdrowiskowa w Europie, zawierający artykuły z konferencji, która miała miejsce w Krynicy- Zdroju w 2018 r. Znalazły się w niej 4 artykuły członków SMK: M. Krzeszowskiej (Tradycje teatralne w Krynicy cz.1. Sezonowe teatry zawodowe), A. Jarosz (Tradycje teatralne w Krynicy. Cz.2. Teatr amatorski), T. Walczyka (Historia zakładów fotograficznych od początków fotografii do I wojny światowej), J. Moskały (Leon Nowotarski – dyrektor Zakładu Zdrojowego w Krynicy).

Wielu członków SMK rozpoczęło lub kontynuowało swoją współpracę z gazetą lokalną „Krynickie Zdroje”, pisząc artykuły wspomnieniowe na temat osób i wydarzeń.  Byli to: L. Walczyk (Był taki Chór – Rewelersi, Amatorzy i pasjonaci – Janina Danielewicz, Kazimierz Grodecki), J. Boligłowa (Z historii krynickiej komunikacji), D. Grzesiak (50 Rajd szlakiem K. Pułaskiego), E. Szyszka (90 lat KTH – Olimpijczycy, Na światowym podium, Nowy sztandar), T. Walczyk (To ostatnia niedziela – ostatni goście Dniestrzanki) oraz D. Grzesiak, W. Sady, E. Szyszka i S. Kubas – autorzy zdjęć z bieżących wydarzeń.

Stowarzyszenie starało się także promować i popularyzować swoją działalność poprzez relacje ze spotkań i działań, zamieszczane na stronie internetowej Biblioteki Publicznej, Urzędu Miejskiego oraz artykuły w gazecie lokalnej „Krynickie Zdroje”. Informacje na temat poszczególnych wydarzeń były reklamowane w formie plakatów i informacji przesyłanych m. in. na portale i strony internetowe instytucji, mediów lokalnych, zainteresowanych osób. Stowarzyszenie wydało też dla swoich członków kalendarz na 2020 r. ze zdjęciami budynków dawnej Krynicy. Pan Leszek Walczyk stał się bohaterem reportażu „Makieta Leszka Walczyka”, nakręconym przez TVP Kraków w cyklu Niecodziennik, a informacje o otwarciu Makiety podał Teleekspres i Kronika Krakowska. Nowe technologie dają możliwość udostępnienia nagrań z wybranych wydarzeń poprzez Internet. Dzięki Bibliotece Publicznej, która udostępniła swoją stronę (www.bibliotekakrynica.pl/multimedia) już od ubiegłego roku można posłuchać i obejrzeć prelekcje: „Krynica czasów dra Zieleniewskiego na dawnej fotografii” i „ Sto kolekcjonerskich eksponatów na stulecie odzyskania Niepodległości”.  Montaż kolejnych filmów (Opowieść pani Aliny Dymnickiej- Jaśkiewicz o wojennym pobycie w Palestynie i czytanie „Krynickiej Kropelki”) przygotowuje Leszek Walczyk, emerytowany pracownik techniczny TVP Kraków.

Nadal w trakcie realizacji pozostaje publikacja „Znani i zasłużenie leżący na krynickim cmentarzu”. Podczas zebrania ustalono także plan działalności na 2020 r. Stowarzyszenie ma wiele ciekawych pomysłów i planów na ten rok, które – miejmy nadzieję – zacznie realizować po ustaniu zagrożenia epidemią koronawirusa.

Agata Jarosz

Prezes Stowarzyszenia Miłośników Krynicy